Dure energie dreigt onthaalouders de das om te doen

Dure energie dreigt onthaalouders de das om te doen (De Standaard*, Di. 08 Feb. 2022, Pagina 7)

De hoge energiekosten leiden tot uitval bij de onthaalouders. 'Het water staan hen aan de lippen.'

Het wordt een spannende week voor onthaalmoeder Ann Demeyer uit Mechelen. Op haar wacht ­namelijk de afrekening van het elektriciteits- en gasverbruik. Ze zal minstens 1.500 euro moeten bijbetalen, en haar voorschot zal verdrievoudigen naar zo'n 700 euro, kreeg ze eerder te horen. Veel collega's staan voor een gelijkaardig probleem. 'Ik doe deze job met hart en ziel, maar het gaat de verkeerde kant op. Op de sociale media zie ik elke dag berichten van onthaalhouders die ermee stoppen en hun inboedel verkopen.' Anders dan commerciële ondernemingen kunnen onthaal­ouders de hoge energiefactuur niet doorrekenen aan hun klanten. Ze krijgen van de overheid een vaste onkostenvergoeding. Die is geïndexeerd - op 1 februari ging ze licht omhoog.

Permanent verwarmd

Maar de indexverhoging is on­voldoende om de gestegen kosten te dekken. Onthaalouders zijn een groter deel van hun budget kwijt aan energie dan een gemiddeld huishouden. Hun huis moet ­permanent verwarmd worden, ze koken maaltijden voor de ­kinderen en de wasmachine draait intensief. Vakbond ACV Puls vreest dat de hoge energiefactuur een kaalslag zal ontketenen bij de onthaal­ouders. 'Het water staat hen aan de lippen', zegt Nathalie Winters, die de belangen van de onthaalouders verdedigt. 'Ze houden netto te weinig over. Er zijn al heel wat onthaalouders gestopt, en die trend zal nog toe­nemen. Want het is financieel niet langer haalbaar.'

Onderbetaald

De meeste onthaalouders werken in een statuut dat speciaal voor hen ontworpen is. Ze zijn geen werk­nemers en evenmin zelfstandigen, maar werken als 'vrijwilliger' met een onkostenvergoeding. Van die vergoeding moeten alle kosten ­betaald worden.

Dat lukt niet langer, zegt ­onthaalvader Luc Wyckmans uit Genk. Hij sluit niet uit dat hij de handdoek in de ring werpt als hij in juni zijn energiecontract moet ­verlengen. 'De vergoeding schiet tekort, we worden onderbetaald.''Iemand die tomaten kweekt, kan de gestegen energiekosten doorrekenen in de prijs van zijn product. Voor ons is dat ­onmogelijk. De indexering van de kostenvergoeding volstaat niet', zegt Wyckmans.

'Toen ik in 2005 startte, ­waren hier in Genk zestig tot ­zeventig ­onthaalouders. Nu zijn dat er nog veertig. Er is een enorm tekort, ­omdat het niet aantrekkelijk is om erin te stappen. Ik ­vermoed dat meer onthaalouders stoppen en ander werk zoeken. Ik houd er ­rekening mee dat het ook voor mij einde verhaal is.' Een minderheid van de onthaalouders heeft wel een werknemersstatuut, zodat ze in elk geval zeker zijn van een loon. Maar ook voor hen dreigt de energiefactuur de ­onkostenvergoeding te overstijgen. 'Ik verwarm met stookolie', zegt onthaalmoeder Nathalie ­Leblanc uit Lanaken.

'Die factuur is een paar honderd euro hoger dan voorheen, en aan elektriciteit ben ik 60 euro per maand meer kwijt. De onkostenvergoeding dekt de uitgaven niet meer. De extra kosten gaan af van onze inkomsten.' ACV Puls eist 'een dringende ­oplossing' van Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V). Vorige week vroeg ook Vlaams ­Parlementslid Koen Daniëls (N-VA) aan Beke of er aan extra maatregelen wordt gedacht om de onthaalouders tegemoet te komen. Dat blijkt niet het geval te zijn.

Beke wijst wel op de mogelijk­heden van een gratis energiescan en subsidies voor energie­besparende investeringen. Maar Nathalie Winters ziet alleen in een 'structurele tegemoetkoming' een oplossing.'Als Beke niets doet, komt een aantal opvangplaatsen in het ­gedrang. Als er te weinig opvang­capaciteit is, zullen jonge ouders noodgedwongen thuis moeten blijven om voor hun kinderen te zorgen.'

Ruben Mooijman ■