'Welke garantie hebben mensen nog dat het veilig is?'

'Welke garantie hebben mensen nog dat het veilig is?'

Bron: De Morgen, 17 november 2022, pagina 4

De Vlaamse kinderopvang zit opnieuw in een diepe crisis, zes maanden na een onderzoekscommissie die orde op zaken moest stellen. 'Wat betekent het nog dat er een bordje hangt: erkend door Kind & Gezin?'

De problemen in de Vlaamse kinderopvang slepen al jaren aan: te weinig personeel, te veel kinderen per begeleider, te weinig middelen, te weinig inspecteurs om te garanderen dat elke crèche veilig is. De dood van een peuter in kinderdagverblijf 't Sloeberhuisje, in Mariakerke, zorgde bijna een jaar geleden voor een forse wake-upcall en een onderzoekscommissie in het parlement. Zo kon het niet verder.

Of toch. Bij 't Sloeberhuisje werd al snel vastgesteld dat er niks was gebeurd met een jarenlange lijst kritische inspectieverslagen. De crèche bleef gewoon open, zelfs nadat offi- cieel was vastgesteld dat de uitbaters niet voor kleine kinderen konden zorgen. Dezelfde laksheid en afwachtende houding vallen op in de dossiers van 't (B)engeltje en Mippie en Moppie, de crèches die afgelopen week in opspraak kwamen voor klachten die neerkomen op kindermishandeling. Opnieuw was de vaststelling dat het agentschap Opgroeien veel te laat en veel te traag ingreep.Vooral de ontwikkelingen rond 't (B)engeltje leidden in het parlement tot grote verontwaardiging. Al tien jaar lang komen er klachten binnen. Vorig jaar werd bij de politie klacht ingediend door enkele ouders en ex-werknemers. Pas in juni besliste Opgroeien om zelf in te grijpen en de crèche te schorsen.

Daarna duurde het nog eens vijf maanden om de crèche effectief te sluiten, omdat de uitbaters recht hadden op een weerwoord. "Een weerwoord duurt toch geen vijf maanden?!", fulmineerde Freya Saeys (Open Vld) in het parlement.

De teleurstelling is des te groter omdat de crèche uit Oudenaarde volgens verscheidene parlementairen ook ter sprake kwam in besloten zittingen van de onderzoekscommissie met Kind & Gezin. Iedereen wist dat het daar niet veilig was en dat die crèche dicht moest, klinkt het. Toch duurde het nog een half jaar voor dat gebeurde. Ondertussen kregen ouders te horen dat ze hun kinderen met een gerust hart naar de crèche konden sturen.

Alarmbellen

Dat de inspectie nog steeds zo in de fout gaat, doet in het parlement alle alarmbellen afgaan. "De conclusies van de onderzoekscommissie waren de zoveelste waarschuwing. Wat betekent het nog dat er ergens een bordje hangt: erkend door Kind & Gezin? Je kan evengoed ophangen: erkend door Pietje-van-achter-de-hoek", zei Hannes Anaf (Vooruit).

"We horen dat de procedures worden gevolgd. Maar als het zo lang duurt, zijn de procedures niet goed", zegt N-VA-parlementslid Koen Daniëls. Hij wees erop dat alle vertrouwen weg is als ouders niet eens meer mogen aannemen dat een crèche veilig is als het agentschap Opgroeien dat zegt. "Welke garantie hebben mensen nog dat het veilig is? Ik kan daar niet meer zeker van zijn."

"Er zijn de voorbije jaren 27 strafonderzoeken gestart naar kinderdagverblijven, 16 daarvan zijn nog open. U garandeerde dat die veilig waren, maar dit incident in Oudenaarde bewijst het tegendeel", wreef Elisabeth Meuleman (Groen) minister Hilde Crevits (cd&v) aan.

Het debat in het Vlaams Parlement schetste het beeld van een dysfunctionele overheidsdienst die hopeloos achter de feiten aan loopt en er niet in slaagt de tanker te keren. Door verouderde IT-systemen kunnen crèche-uitbaters met veel klachten het bord schoonvegen door de crèche te sluiten en een nieuwe kinderopvang te openen: de dossiers worden niet aan elkaar gelinkt. Er wordt gewerkt aan een oplossing, maar het nieuwe systeem is nog niet operationeel.

Inspectie

Bovendien blijven er grote vragen over de vele lijsten met probleem- crèches. Er bestaat een lijst met 54 plaatsen, eentje met 55 plaatsen, eentje met 234 problematische situaties... De onderzoekscommissie had het agentschap de opdracht gegeven snel werk te maken van één lijst met mogelijke problematische crèches, en deze snel aan te pakken. Een half jaar later lijken deze problemen nog steeds niet van de baan.

De vraag is hoeveel tijd het agentschap en de inspectie dan wel nodig hebben. Voor de kinderopvang is het cruciaal dat ouders hun kind met een gerust hart kunnen achterlaten. Het tekort aan inspecteurs zorgt ervoor dat lang niet alle crèches naar behoren gecontroleerd kunnen worden. Maar als zelfs de gekende probleemcrèches niet goed opgevolgd worden, is het einde zoek.

"Er zijn nog verscheidene opvangplaatsen waarvan iedereen in de onderzoekscommissie wist dat het er niet veilig is, maar die vandaag nog altijd open zijn. Er gaan nog dingen mislopen, dat staat vast", zegt Saeys.

Niet alleen de administratie,

maar ook de Vlaamse regering draagt een grote verantwoordelijkheid. De jarenlange besparingen in de sector waren een politieke keuze, en de investeringen van deze regering compenseren die besparingen lang niet.

Het leidt tot een situatie waar het beroep van kinderbegeleider steeds onaantrekkelijker wordt, waardoor de werkdruk stijgt en de kans op gevaarlijke situaties toeneemt. Als de druk in de crèches niet snel verlaagd wordt, zullen nog meer mensen het beroep verlaten, waardoor de crisis in de kinderopvang enkel groter wordt, waarschuwde Lise Vandecasteele (PVDA).

Elisabeth Meuleman (Groen)Vlaams Parlementslid & STAVROS KELEPOURIS ■

Bekijk ook mijn tussenkomst in de plenaire vergadering via deze link of lees het verslag van het actuadebat hier.

Lees ook andere artikels die hierover verschenen:

• Agentschap Opgroeien en topvrouw opnieuw onder vuur, De Standaard, 17 november 2022, pagina 7 of online via https://www.standaard.be/cnt/dmf20221116_96739430

• "Breuken en blauwe plekken, en opvang is nog altijd open. Hoe kan dat?", Het Laatste Nieuws, 17 november 2022, pagina 4

• Topvrouw Kind en Gezin zwaar onder vuur voor traag optreden, Het Belang Van Limburg, 17 november 2022, online via https://www.hbvl.be/cnt/dmf20221116_97438158

• Te traag gereageerd, te laat ingegrepen, Het Nieuwsblad, 17 november 2022, pagina 4